درسنامه مغالطه استدلال نامعتبر _ عدم رعایت شرایط قیاس
اول باید درمورد شرایط معتبر بودن قیاس صحبت کنیم بعد زمانی که این شرایط رعایت نشن، میشه مغالطه استدلال نامعتبر (عد رعایت شرایط قیاس)
اول باید بدونی اعتبار قیاس یعنی چی.
قیاس مثل تابع می مونه. ورودی داره و خروجی. ورودی قیاس ها مقدمه هاشن و خروجیشون نتیجه. اگه بخوایم بفهمیم که قیاس همیشه درست کار می کنه یا نه (معتبره یا نه) باید مقدمه رو صادق فرض کنیم. اگه مقدمه های یه قیاس صادق باشن نتیجه سه حالت داره:
حالا که دونستی اعتبار قیاس یعنی چی بریم سراغ شرایط این اعتبار:
1) حداقل یکی از مقدمه ها موجبه باشد.
این شرایط یعنی دو تا مقدمه سالبه معتبر نیستند یا یعنی اگر محمول هر دو مقدمه + بود معتبر نیست.
2) حد وسط حداقل در یکی از مقدمه ها علامت مثبت داشته باشد.
این شرط یعنی حد وسط در هر دو مقدمه منفی نباشد. حالا توو هر شکل یه مدله چون جای حد وسط فرق می کنه:
نکته: اگه شرط اول و دوم در مورد شکل دوم رو با هم ترکیب کنیم، به این نتیجه می رسیم که شکل دوم باید حتما یه مقدمه سالبه باشه و یه مقدمه ش موجبه = پس نتیجه شکل دوم حتما سالبه است.
۳) اگر موضوع یا محمول در نتیجه علامت مثبت داشتند، در مقدمه نیز علامت مثبت داشته باشد.
(یا اینکه اگر در مقدمه علامت منفی بود، در نتیجه هم علامت منفی باشد.)
نكته: اگر نتیجه قیاس موجبه جزئی بود، اصلا نیاز به بررسی این شرط نیست.
خب من چند تا نکته بگم و این درس تموم میشه:
1) سؤال اینه که این شرایط قیاس از کجا اومدن؟ یعنی ما از کجا فهمیدیم که قیاس معتبر دو مقدمه ش نباید سالبه باشه. از آسمون که این شرایط نیومدن پس از کجا اومدن؟ از اینجا که کل ۶۴ حالت قیاس رو بررسی کردن (منطق دان ها) بعد معتبرها رو (بر اساس تعریف اعتبار) جدا کردن، بعد دیدن این معتبرها چه ویژگی های مشترکی دارن. اون ویژگی های مشترک رو کردن شرایط اعتبار قیاس.
۲) شرط اول نتیجه گیری (وجود حد وسط) + قانون نتیجه قیاس + شرایط سه گانه اعتبار = اعتبار قیاس
۳) از نکته قبلی نتیجه می گیریم که هیچ وقت هیچ وقت هیچ وقت شرایط سه گانه اعتبار رو به تنهایی چک نکن چون ممکنه شرایط سه گانه رو داشته باشه و دو تای قبلی رو نداشته باشه، اون وقت معتبر نیست ولی تو اشتباهی فکر می کنی معتبره.
۴) اگه قیاس دو تا مقدمۀ جزئی داشته باشه، حتما نامعتبره.
همونطوری که در ابتدا گفتم، اگر حتی یکی از این شرایط به درستی رعایت نشن، ما مغالطه استدلال نامعتبر(عدم رعایت شرایط قیاس) را داریم.
یه مثال هم ببینیم: هر ب ج است، بعضی الف ج است.
بررسی مثال:
شرط دوم رعایت نشده است. حدد وسط که ج است، باید حداقل در یکی از مقدمه ها علامت مثبت داشته باشد.
زنگ تست!!
کدام گزینه در بردارنده یک قیاس اقترانی معتبر است؟
۱) بعضی الف ب است، بعضی ب ج است؛ پس بعضی الف ج است.
2) هر الف ب است، هیچ ج ب نیست؛ پس هر الف ج است.
3) هر الف ب است، هر ب ج است؛ پس بعضی الف ب است.
۴) هر الف ب است، بعضی الف ج است؛ پس بعضی ب ج است.
پاسخ: گزینه 4
بررسی گزینه ها: 1)چون هر دو مقدمه موجبه جزئی است، پس حد وسط در هر دو مقدمه علامت منفی دارد و فاقد شرط دوم است. ۲) یک مقدمه سالبه دارد در حالی که نتیجه موجبه است، پس صلاحیت بررسی اعتبار را ندارد.
3) اقتران صورت نگرفته و نتیجه گیری غلط است پس صلاحیت بررسی اعتبار را ندارد.
۴) هر الف + ب – است، بعضی الف – ج – است. پس بعضی ب – ج – است.
شرط اول: دارد شرط دوم: دارد شرط سوم: دارد
دیدگاهتان را بنویسید